تئوری موسیقی پیانو – قسمت اول

تئوری موسیقی پیانو * – قسمت اول

با توجه به اهمیت تئوری موسیقی در یادگیری نواختن ساز  و درک بهتر موسیقی، تصمیم گرفتیم، تا در یک سلسله مقاله، به آموزش تئوری موسیقی بپردازیم. در این سلسله مطالب تا حد امکان  به آموزش تئوری موسیقی پیانو در سطح مقدماتی، می‌پردازیم.

موسیقی

موسیقی یعنی هنر بیان احساسات به وسیله اصوات.  مهم‌ترین عوامل تشکیل دهنده موسیقی، ریتم و صدا هستند.
موسیقی از کلمه یونانی Muse گرفته شده است. میوز نام یکی از 9 الهه‌ای است که طبق اعتقادات یونانیان، حافظ شعر و هنر بوده‌اند. در زبان عربی، ( موسی) به معنای نغمه و (قی) به معنای لذت‌بخش است. کلمه موسیقی در ایران از قرن سوم هجری به بعد رایج شد. روز جهانی موسیقی هر سال ۲۱ ژوئن، است.  روز ۲۱ ژوئن در کشور فرانسه تعطیل رسمی است.

صدا

هرگاه جسمی مرتعش شود، امواجی در محیط مادی اطراف خود (معمولا هوا) منتشر می‌کند . اگر این امواج به گوش انسان متصل شوند، از طریق دستگاه شنوایی و اعصاب به پدیده‌ای قابل درک به نام صدا تبدیل می‌شوند.

ویژگی‌های صدا:

1- زیر و بمی یا ارتفاع یا Pitch
2- شدت یا Dynamic
3- کشش یا Duration
4- رنگ یا Timber

انواع صدا:

صداهای تولید شده به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند.
1- صداهای خوشایند یا موسیقیایی (Musical)
2- صداهای ناخوشایند (Noise or Nonmusical) مثل صدای شکستن شیشه، ترکیدن لامپ و …

در میان دو صدا، آن صدایی که نازک‌تر است را زیر یا High و آن صدایی که کلفت‌تر است را بم یا Low می‌گویند.

تعریف نُت – Note

هر زبانی حروف الفبای مخصوص به خود را دارد که تعداد آن حروف مشخص است. تعداد حروف الفبا در موسیقی، 7 عدد است که از چپ به راست نوشته می‌شوند و اصطلاحا به آن، نت می‌گویند.

سی – لا – سل – فا – می – ر – دو

C –  D –  E –  F –  G –  A –  B

چگونگی پیدایش نُت‌ها

نت‌ها در قرن 11 میلادی توسط کشیش موسیقی‌دانی به نام «گوئیدو د آرتسو» Guido of Arezzo، متولد 990 تا 1050 ، که اصالتا فرانسوی بود ولی در ایتالیا زندگی می‌کرد، ایجاد شد. آرتسو، آهنگی برای یکی از سرودهای مذهبی کلیسا به نام سرود «سن ژان» ساخت. برای سهولت در یادگیری شاگردانش، حروف اول هر مصرع از این سرود را به عنوان علامتی برای نشان دادن یکی از صداهای موسیقی انتخاب کرد.

سرود سن ژان:

           Utqueantlaxis  resonarefabris   mirageostorm  famalituorun  solve paluri labireatum sancta jhoannes

معنی سرود:

این خادمان تو با آوازی رسا کارهای معجزه آسایت را باز می سرایند، باشد به امید پاک شدن گناهانشان از لب های نا پاکشان ، ای ژان قدیس

همان‌طور که مشاهده می‌شود، نت‌های آرتسو 6 عدد بودند که بعدها نت هفتم «سی» به آن اضافه شد. همچنین نت «Ut» برای سهولت در یادگیری به نت «دو» ، تغییر کرد.

* از این جهت نام این آموزش «تئوری موسیقی پیانو» انتخاب شده است که، هنرجویان پیانو، در صورت جستجو، راحت‌تر به مطلب برسند.

+10